- Τι είναι οι υπολειμματικές δομές;
- Πολύ απλά είναι όργανα ή κατάλοιπα οργάνων που συναντούμε στους οργανισμούς και φαινομενικά δεν έχουν καμία χρησιμότητα.

έμβρυο

σκωληκοειδής αποφυσηΧαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η σκωληκοειδής απόφυση του τυφλού εντέρου ή η ουρά στον άνθρωπο, τα δόντια στα έμβρυα φαλαινών που κατά την ενηλικίωση έχουν μπαλένες, τα μάτια σε ζώα που κατά τα άλλα είναι τυφλά (σπηλαιόβια) κ.α.

Στην πραγματικότητα οι υπολειμματικές δομές αποτελούν απόδειξη ότι η εξέλιξη υφίσταται. Αυτό σημαίνει πως μια συγκεκριμένη δομή ήταν πλήρως λειτουργική σε κάποιο εξελικτικό πρόγονο του εκάστοτε οργανισμού. Στο πέρας του χρόνου η δομή έχασε τη λειτουργικότητά της λόγω της αλλαγής του τρόπου ζωής και βαθμιαία μπορεί να αποδομηθεί εντελώς.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα στον άνθρωπο αποτελεί η ύπαρξη της ουράς. Σε συγκεκριμένο εμβρυικό στάδιο είναι πλήρως ορατή και αναπτυγμένη ενώ στη συνέχεια εξαφανίζεται σταδιακά και τέλος περιορίζεται στην ύπαρξη μόνο των ουραίων σπονδύλων.

Οι υπολειμματικές δομές λοιπόν μπορεί να μην εξυπηρετούν στην παρούσα φάση κάποια λειτουργία, αλλά συνδέουν τους οργανισμούς με τους εξελικτικούς προγόνους τους. Η εξαφάνισή τους (αποδόμηση) είναι θέμα χρόνου και πραγματοποιείται κατά την εξελικτική πορεία του κάθε είδους.

 

--

Πηγές:

η 1η εικόνα ανήκει στο iator.gr

η 2η εικόνα ανήκει στο americanpregnancy.org

Ernst Mayr. Τι είναι η Εξέλιξη, μετάφραση: Μαρίνα Λαντζούνη. Κάτοπτρο

Human vestigiality. http://en.wikipedia.org/wiki/Human_vestigiality