Όταν ερωτεύεστε ο εγκέφαλός σας τρελαίνεται και τρελαίνει μετά και όλους τους υπόλοιπους στο σώμα.
Σκεφτείτε την τελευταία φορά που συναντήσατε κάποιον που βρίσκατε ελκυστικό. Μπορεί να τραυλίζατε, η καρδιά σας να χτυπούσε ασταμάτητα, οι παλάμες σας να είχαν ιδρώσει, ίσως είπατε κάτι απίστευτα ανόητο και να σκοντάψατε θεαματικά φεύγοντας.
Αν και δεν γνωρίζουμε αρκετά για να βγάλουμε σταθερά συμπεράσματα για κάθε κομμάτι του παζλ, αυτό που γνωρίζουμε, ωστόσο, είναι ότι ο έρωτας πλημμυρίζει τον εγκέφαλο με χημικές ουσίες και ορμόνες τόσο όταν ερωτευόμαστε όσο και όταν είμαστε σε μακροχρόνιες σχέσεις.
Ο πόθος οδηγείται από την επιθυμία για σεξουαλική ικανοποίηση. Η εξελικτική του βάση πηγάζει από την ανάγκη μας για αναπαραγωγή και τη διαιώνιση του είδους μας. Ρόλο κλειδί στο τομέα της σεξουαλικής ορμής παίζει ο υποθάλαμος του εγκεφάλου, ο οποίος διεγείρει την παραγωγή τεστοστερόνης και οιστρογόνων από τους όρχεις και τις ωοθήκες. Χωρίς αυτά δεν θα μπορούσαμε ποτέ να εμπλακούμε στην αρένα της "πραγματικής αγάπης". Η τεστοστερόνη αυξάνει τη λίμπιντο και στα δύο φύλα. Όμως, μερικές γυναίκες αναφέρουν ότι νιώθουν έντονη σεξουαλική επιθυμία κοντά στην περίοδο της ωορρηξίας, όταν τα επίπεδα των οιστρογόνων είναι υψηλά.
Το διεγερτικό του έρωτα
Η Φαινυλαιθυλαμίνη ή PEA είναι μια αμίνη που υπάρχει φυσιολογικά στον εγκέφαλο καθώς και σε ορισμένες τροφές, όπως η σοκολάτα. Είναι ένα διεγερτικό, σαν την αμφεταμίνη, που δημιουργεί το συναίσθημα του Έρωτα. Η φαινοαιθυλαμίνη δρα περισσότερο ως παράγοντας απελευθέρωσης της νοραδρεναλίνης και της ντοπαμίνης.
Η Φαινυλαιθυλαμίνη είναι διάσημη γιατί βρίσκεται στη σοκολάτα. Έχετε ακούσει πιθανώς ότι η κατανάλωση σοκολάτας μας κάνει να νιώθουμε ευτυχισμένοι. Όμως, ο ρόλος της φαινοαιθυλαμίνης έχει υπερτονιστεί. Είναι η ντοπαμίνη που μας κάνει να νιώθουμε ευχαρίστηση από τη γλυκιά γεύση. Η φαινοαιθυλαμίνη από τη σοκολάτα μεταβολίζεται ταχέως από διαφορετικά ένζυμα της γαστρεντερικής οδού, οπότε η συγκέντρωση της δεν αρκεί να φτάσει στον εγκέφαλο. Στην πραγματικότητα, τα επίπεδα φαινυλαιθυλαμίνης είναι υψηλότερα στα τυριά και τα λουκάνικα, τα οποία δεν είναι και τα πιο ερωτικά φαγητά.
Ταχυκαρδία & Ενθουσιασμός
Όταν συναντάμε απροσδόκητα τη νέα μας αγάπη μας προκαλεί στρες, αυξάνοντας τα επίπεδα νοραδρεναλίνης και αδρεναλίνης. Αυτό έχει τη γοητευτική συνέπεια να μουδιάσουμε, να αρχίζουμε να ιδρώνουμε, να στεγνώνει το στόμα μας, να έχουμε ταχυκαρδία, υπερκινητικότητα, μειωμένη όρεξη και να υποφέρουμε από αϋπνίες σκεπτόμενοι τον αγαπημένο μας.
Ευφορία & Εθισμός
Μελέτες έχουν δείξει ότι οι ερωτευμένοι βιώνουν μια πλημμύρα ντοπαμίνης σε μέρη του εγκεφάλου τους. Η ντοπαμίνη έχει διπλό ρόλο, δρα ως πρόδρομος της νοναδρεναλίνης αλλά και ως νευροδιαβιβαστής. Συμμετέχει στο σύστημα «ανταμοιβής» του εγκεφάλου και απελευθερώνεται όταν κάνουμε πράγματα που μας ευχαριστούν. Στην περίπτωση αυτή, αυτά τα πράγματα περιλαμβάνουν το να περνάμε χρόνο μας με τους αγαπημένους μας και το σεξ. Κάνει επίσης τους ανθρώπους πιο κοινωνικούς, ομιλητικούς, ευερέθιστους και τους παρακινήσει να εκτελέσουν ορισμένες δραστηριότητες.
Προσήλωση & Εξιδανίκευση του συντρόφου
Στο στάδιο έλξης, οι ερωτευμένοι έχουν χαμηλότερα επίπεδα σεροτονίνης, ένα κοινό χαρακτηριστικό των ιδεοψυχαναγκαστικών διαταραχών. Ίσως αυτό να εξηγεί γιατί όσοι είναι ερωτευμένοι παθαίνουν "εμμονή" με το σύντροφό τους. Επίσης, τα νευρωνικά κυκλώματα που συνδέονται με τον τρόπο που αξιολογούμε τους άλλους καταστέλλονται. Αυτό μπορεί να «τυφλώσει» τους ερωτευμένους και να μη βλέπουν τα «κακά» χαρακτηριστικά των συντρόφων τους στα αρχικά στάδια μιας σχέσης, εστιάζοντας μόνο στα «καλά».
Ενδέχεται επίσης η γνωστή φράση "κόμπος στο στομάχι" να μη βγήκε τυχαία καθώς η σεροτονίνη συμμετέχει στις διεργασίες πρόσληψης τροφής.
Ευημερία & ασφάλεια
Ευτυχώς, μετά από ένα διάστημα, περίπου 18 μηνών έως 4 ετών, ο εγκέφαλός μας αποκτά ανοχή στα διεγερτικά της αγάπης και αρχίζει να απελευθερώνει ενδορφίνες. Οι ενδορφίνες είναι τα φυσικά παυσίπονα του σώματος, είναι σαν τα οπιοειδή, ηρεμούν το άγχος προσφέροντας ανακούφιση του πόνου και μείωση του στρες. Παράγουν μια γενική αίσθηση ευημερίας, και σχετίζονται με τα συναισθήματα της σύνδεσης, της άνεσης και της ασφάλειας. Όπως η ντοπαμίνη και η νοραδρεναλίνη, οι ενδορφίνες απελευθερώνονται κατά τη διάρκεια του σεξ, της φυσικής επαφής, της άσκησης (π.χ εξάρτηση από τη γυμναστική) και σε άλλες δραστηριότητες. Σύμφωνα με τον Michel Odent του Κέντρου Ερευνών Primal Health του Λονδίνου, οι ενδορφίνες προκαλούν μια εξάρτηση παρόμοια με τα ναρκωτικά.
Η ορμόνη της αγκαλιάς
Η φάση έλξης δίνει τη θέση της στη φάση δεσίματος, τότε εκκρίνεται ωκυτοκίνη ή αλλιώς «ορμόνη αγκαλιάς». Και στα δύο φύλα, η ωκυτοκίνη απελευθερώνεται κατά τη διάρκεια ενός αγγίγματος. Σύμφωνα με ερευνητές του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Σαν Φρανσίσκο, η ωκυτοκίνη συνδέεται με την ικανότητα να διατηρούμε υγιείς διαπροσωπικές σχέσεις και υγιή ψυχολογικά όρια με άλλους ανθρώπους. Όταν απελευθερώνεται κατά τη διάρκεια του οργασμού, αρχίζει η δημιουργία ενός συναισθηματικού δεσμού. Όσο περισσότερο σεξ, τόσο μεγαλύτερος είναι ο δεσμός.
Δημιουργία μακροπρόθεσμης σχέσης
Η βασοπρεσίνη, η αντιδιουρητική ορμόνη, είναι μια άλλη χημική ουσία που έχει συνδεθεί με τη δημιουργία μακροπρόθεσμων και μονογαμικών σχέσεων. Η Helen FIsher πιστεύει ότι η ωκυτοκίνη με τη βασοπρεσίνη συμμετέχουν στο μονοπάτι της ντοπαμίνης/νοραδρεναλίνης, γεγονός που μπορεί να εξηγήσει γιατί όσο η παθιασμένη αγάπη εξασθενεί τόσο η προσκόλληση μεγαλώνει.
Σύμφωνα με την Helen FIsher, το ανθρώπινο σώμα απελευθερώνει το κοκτέιλ της εκστατικής αγάπης μόνο όταν πληρούνται ορισμένες προϋποθέσεις, ενώ οι άνδρες παράγουν περισσότερες και πιο εύκολα από ό, τι οι γυναίκες, λόγω της πιο οπτικής τους φύσης.
Δεν γνωρίζουμε ακόμα τους λόγους για τους οποίους από εκατομμύρια ανθρώπους επιλέγουμε να ερωτευτούμε κάποιο συγκεκριμένο πρόσωπο, ίσως είναι βιολογικοί, κοινωνικοί, ψυχολογικοί, περιβαλλοντικοί. Ίσως να δεχτούμε την άποψη του Oscar Wilde ότι "Δεν αγαπάς κάποιον για την ομορφιά του, τα ρούχα του ή το αυτοκίνητό του. Τον αγαπάς γιατί τραγουδάει μία μελωδία που μόνο εσύ μπορείς να ακούσεις.".
--
Πηγές:
- Love, Actually: The science behind lust, attraction, and companionship harvard.edu
- Chemistry of Love asdn.net
