Αν και παραμένει ακόμη ένα μυστήριο καθώς οι ερευνητές δεν έχουν καταλήξει σε μία κοινώς αποδεκτή θεωρία, φαίνεται ότι τα φύλλα των δέντρων που είναι τα εργοστάσια παραγωγής ενέργειας, όταν έρχεται το φθινόπωρο αρχίζουν να προετοιμάζονται για τον χειμώνα, που το αντιλαμβανόμαστε με την αλλαγή του χρώματός τους.

φθινόπωρο

Η χλωροφύλλη είναι μία χρωστική που κάνει τη φωτοσύνθεση, και καθώς είναι σε πλειοψηφία είναι αυτή που δίνει το πράσινο χρώμα στα φύλλα. Στα φύλλα όμως υπάρχουν και δύο ακόμη χρωστικές που βοηθούν στην απορρόφηση του φωτός για τη φωτοσύνθεση. Αυτές είναι το καροτένιο, που δίνει πορτοκαλί χρώμα και η ξανθοφύλλη που δίνει το κίτρινο χρώμα.

Το χειμώνα τα φύλλα δεν μπορούν να φωτοσυνθέσουν λόγω του κρύου αέρα και της περιορισμένης ηλιοφάνειας. Γι' αυτό στην αρχή του φθινοπώρου σταματούν την παραγωγή χλωροφύλλης αφού πλέον δεν τη χρειάζονται. Έτσι πλέον οι άλλες δύο χρωστικές δείχνουν τα χρώματά τους, δηλαδή το κίτρινο και το πορτοκαλί.

Τα δέντρα ρίχνουν τα φύλλα τους το χειμώνα για να διατηρήσουν περισσότερη ενέργεια

Ακόμη για να διατηρήσουν όση ενέργεια μπορούν ρίχνουν τα φύλλα τους αφού πρώτα έχουν πάρει όσα περισσότερα σάκχαρα και θρεπτικά συστατικά συγκρατούν. Πριν το φύλλο πέσει δημιουργείται ένα στρώμα κυττάρων στη βάση του φύλλου, εκεί που ενώνεται με το δέντρο που μοιάζει με φελλό. Αυτό βοηθά στο να σφραγίσει το δέντρο και να μην στεγνώσει όταν το φύλλο πέσει.

Το κόκκινο και το μωβ χρώμα που μπορεί επίσης να δούμε, οφείλονται σε μία άλλη κατηγορία χρωστικών, τις ανθοκυανίνες, παράγονται μόνο κατά το τέλος του καλοκαιριού, όταν έχει χαθεί το 50% της χλωροφύλλης και όχι κατά την ανάπτυξη του φύλου. Οι ανθοκυανίνες πιθανώς βοηθούν το δέντρο να συγκεντρώσει τα τελευταία θρεπτικά συστατικά που συγκρατεί το φύλλο. Δεν παράγουν από όλα τα είδη δέντρων ανθοκυανίνες ή παράγονται υπό ορισμένες συνθήκες όπως το υπερβολικό φως του ήλιου, η ξηρασία, αλλά και οι χαμηλές θερμοκρασίες κοντά στους 0oC.

Τέλος το καφέ χρώμα στα φύλλα είναι το σημάδι του κυτταρικού θανάτου και του πολυμερισμού των κινόνων. Ωστόσο μπορεί να είναι και το αποτέλεσμα του συνδυασμού του κόκκινου των ανθοκυανών και του πράσινου της χλωροφύλλης, των εναπομεινάντων καροτενοειδών ή της παρουσίας τανίνων.

--

Πηγές:

η εικόνα ανήκει στο: http://wallimgs.com/autumn-leaves-on-the-road.html (Autumn Leaves On The Road)

Tanaka, Y., Sasaki, N., & Ohmiya, A. (2008). Biosynthesis of plant pigments: anthocyanins, betalains and carotenoids. The Plant Journal, 54(4), 733-749.

Archetti, M., Döring, T. F., Hagen, S. B., Hughes, N. M., Leather, S. R., Lee, D. W., ... & Thomas, H. (2009). Unravelling the evolution of autumn colours: an interdisciplinary approach. Trends in ecology & evolution, 24(3), 166-173.