Γιατί οι φλέβες φαίνονται μπλε

Ο Leonardo di ser Piero da Vinci αντιλαμβανόταν τα αιμοφόρα αγγεία σαν το δίκτυο ενός ποταμού, όπως φαίνεται στην εικόνα ο ποταμός Arno στην Τοσκάνη της Ιταλίας.

Το φάσμα του φωτός που είναι ορατό στο μάτι μας αποτελείται από πολλές συχνότητες και κάθε μια αντιστοιχεί σε διαφορετικό χρώμα. Όταν το οπτικό φως πέσει σε οποιοδήποτε αντικείμενο, κάποιες συχνότητες απορροφούνται από την ύλη και δεν γίνονται ορατές στο μάτι μας, ενώ οι συχνότητες που δεν απορροφούνται και ανακλώνται πίσω σε εμάς είναι αυτές που προσδίδουν το χρώμα στο αντικείμενο.

Οι φλέβες φαίνονται μπλε επειδή απορροφούν φως χαμηλής συχνότητας, επιτρέποντας μόνο τα υψηλότερης ενέργειας μπλε μήκη κύματος να διεισδύσουν μέσα από τη φλέβα, να διαπεράσουν το δέρμα και έτσι αυτό είναι το χρώμα που αντανακλάται πίσω στο θεατή.

Το κύριο συστατικό απορρόφησης του φωτός στο αίμα είναι η αιμοσφαιρίνη, η πρωτεΐνη μεταφοράς του οξυγόνου. Όταν η αιμοσφαιρίνη έχει δεσμευμένο οξυγόνο, ονομάζεται οξυαιμοσφαιρίνη (HbO2). Στην αποξυγονωμένη μορφή της, όταν δεν έχει δεσμευμένο οξυγόνο ονομάζεται δεοξυαιμοσφαιρίνη (ΗΒ). H οξυαιμοσφαιρίνη, που ταξιδεύει από τους πνεύμονες στα όργανα και τους ιστούς έχει ανοιχτό κόκκινο χρώμα, λόγω του σιδήρου που είναι δεσμευμένο με το οξυγόνο, ενώ η δεοξυαιμοσφαιρίνη που επιστρέφει από τους ιστούς πίσω στους πνεύμονες έχει σκούρο κόκκινο χρώμα.

Το χρώμα των φλεβών εξαρτάται από την αντίληψή μας

Εν μέρει, βλέπετε τις φλέβες περισσότερο μπλε από ο,τι πραγματικά είναι επειδή ο εγκέφαλός σας συγκρίνει το χρώμα του αιμοφόρου αγγείου με τον πιο φωτεινό και πιο ζεστό χρωματικό τόνο που έχει το δέρμα σας.

Τα διαφορετικά μεγέθη των αγγείων εμφανίζονται με διαφορετικά χρώματα

Αν κοιτάξετε προσεκτικά τις φλέβες σας, για παράδειγμα, κατά μήκος του εσωτερικού του καρπού σας, θα δείτε ότι δεν έχουν όλες το ίδιο χρώμα. Η διάμετρος και το πάχος των τοιχωμάτων των φλεβών παίζουν ρόλο στον τρόπο απορρόφησης του φωτός και στο πόσο φως θα διεισδύσει διαμέσου των αγγείων.

Τα αιμοφόρα αγγεία εμφανίζονται με ένα κοκκινωπό καφέ χρώμα. Δεν υπάρχει μεγάλη διαφορά στο χρώμα μεταξύ των αρτηριών και των φλεβών. Όμως, παρουσιάζουν διαφορετικές διατομές. Οι αρτηρίες έχουν παχύτερα τοιχώματα από τις φλέβες, οπότε πιθανόν να εμφανιζόταν με το ίδιο χρώμα αλλά επειδή είναι πιο βαθιά στο δέρμα δεν είναι ορατές.