Το κίτρινο του Matisse γίνεται μπεζ

Η χημική ένωση που δίνει το φωτεινό κίτρινο είναι το Θειούχο Κάδμιο (Cadmium Sulphide) και είναι άκρως δυσδιάλυτη στο νερό. Στο πέρασμα του χρόνου και λόγω του φωτός οξειδώνεται και μετατρέπεται σε σχετικά άχρωμη και ευδιάλυτη στο νερό ένωση.

Το κίτρινο ήταν χαρακτηριστικό των ιμπρεσιονιστών, των μετα-ιμπρεσιονιστών και των πρωτοπόρων ζωγράφων της μοντέρνας κίνησης και η αλλοίωσή του απειλεί πολλά καλλιτεχνικά αριστουργήματα. 

Η μελέτη επικεντρώθηκε στον πίνακα του Henry Matisse Le bonheur de vivre (Η χαρά της ζωής), αλλά αξιοποιήθηκαν και στοιχεία από τη μελέτη έργων του James Ensor και του Vincent Van Gogh. Χρησιμοποιήθηκαν τεχνικές υψηλού επιπέδου ανάλυσης που βασίζονται στην ακτινοβολία Synchrotron, όπως η περίθλαση ακτίνων Χ, η φασματοσκοπία απορρόφησης ακτίνων Χ, η ανάλυση φθορισμού ακτίνων Χ και η υπέρυθρη μικροσκοπία.

Αν και οι διάφοροι πίνακες που μελετήθηκαν είχαν απόκλιση αρκετών ετών από την ημερομηνία δημιουργίας τους και φυλάσσονταν σε διαφορετικές συνθήκες όλα αυτά τα χρόνια, παρουσιάζουν παρόμοιες χημικές μεταβολές. Αυτό είναι ένα στοιχείο που θα αξιοποιήσουν οι συντηρητές για την προστασία των έργων σε κατάλληλες περιβαλλοντικές συνθήκες, έχοντας μάλιστα σαν βάση την ψηφιακή αναπαράσταση του αρχικού χρωματισμού του έργου, μέσω του υπολογιστή.

Αυτό που τώρα θέλει η ομάδα είναι να δημιουργήσει πρωτόκολλα ώστε να είναι δυνατό να αναγνωριστούν οι πίνακες που κινδυνεύουν από αλλοίωση πριν ακόμα φθάσει αυτή να είναι ορατή.

--

Πηγές:

εικόνα εξωφύλλου : Henri Matisse, Le bonheur de vivre (The Joy of Life) (1905) (wikipedia.org)

Keune, K., Mass, J., Meirer, F., Pottasch, C., van Loon, A., Hull, A., ... & Mehta, A. (2015). Tracking the transformation and transport of arsenic sulfide pigments in paints: synchrotron-based X-ray micro-analyses. Journal of Analytical Atomic Spectrometry, 30(3), 813-827.