Συσχετισμοί ανάμεσα στους οργανισμούς

Από την βάση έως την κορυφή της πυραμίδας των οργανισμών έχουμε σχέσεις οι οποίες διαμορφώνονται ως αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης τους. Οι παρακάτω αναφερόμενες σχέσεις αποτελούν τις βασικές σχέσεις που συναντάμε:

Θήρευση

Θα μπορούσαμε ίσως να πούμε πως η θήρευση αποτελεί ουσιαστικά μια μορφή παρασιτισμού, αφού περιλαμβάνει αρπαγή και θανάτωση της λείας (τροφή του θηρευτή). Δηλαδή είναι μια καθαρά επιβλαβής σχέση για το θήραμα. Παρόλα αυτά εδώ έχουμε θανάτωση της λείας κάτι που δεν συμβαίνει στον παρασιτισμό.

Παρασιτισμός

Ο παρασιτισμός είναι μια σχέση κατά την οποία ο ένας από τους δύο οργανισμούς επωφελείται ενώ ο άλλος βλάπτεται. Ο οργανισμός παράσιτο συνήθως τρέφεται από τον οργανισμό ξενιστή και θα μπορούσαμε να πούμε ότι χρησιμοποιεί τον ξενιστή ως ενδιαίτημα, για το λόγο αυτό δεν είναι συμφέρον ο θάνατός του (εκτός από περιπτώσεις πολύ έντονου παρασιτισμού). Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν μικροοργανισμοί όπως βακτήρια, πρωτόζωα, ιοί κ.α. που παρασιτούν σε ζώα.

Ανταγωνισμός

Ο ανταγωνισμός αφορά κυρίως την επικράτηση σε μια περιοχή ή την επιβίωση ενός είδους έναντι άλλου και φυσικά την ανάπτυξη ανταγωνιστικών μηχανισμών από τους οργανισμούς προκειμένου να υπερισχύσουν έναντι κάποιων άλλων.

Ο ανταγωνισμός μπορεί να είναι ενδοειδικός, μεταξύ ατόμων του ίδιου είδους ή διαειδικός, μεταξύ διαφορετικών ειδών.

Παράδειγμα διαειδικού ανταγωνισμού αποτελούν διάφορα είδη φυτών, που ανοίγουν τα άνθη τους διαφορετική ώρα της ημέρας προκειμένου να προσελκύσουν τους επικονιαστές με τελικό σκοπό την αναπαραγωγή. Ενώ παράδειγμα ενδοειδικού ανταγωνισμού αποτελούν οι μάχες μεταξύ των αρσενικών ενός είδους ή οι επιδείξεις (κυρίως στα πτηνά) προκειμένου να επικρατήσει ο πιο αρμοστός.

Συμβίωση

Η συμβίωση διακρίνεται από αμοιβαιότητα και στην περίπτωση αυτή επωφελούνται όλοι οι σχετιζόμενοι οργανισμοί. Παράδειγμα τέτοιας σχέσης είναι τα μικρά πτηνά που καθαρίζουν τους ιπποπόταμους από τα εξωπαράσιτα ενώ παράλληλα  τρώνε τα υπολείμματα των τροφών τους.

Ουδετερότητα

Η ουδετερότητα χαρακτηρίζει μια σχέση που δεν έχει ούτε αρνητικές ούτε θετικές επιπτώσεις ανάμεσα σε δύο είδη.

--

Πηγή:

η εικόνα ανήκει: Andy Nguyen, My Shot

Β. ΚΑΡΑΓΙΑΝΑΚΙΔΟΥ, Ι.ΤΣΙΡΙΠΙΔΗΣ, Δ.ΓΙΟΥΛΑΤΟΣ, Α. ΣΤΑΪΚΟΥ, Μ. ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΟΥ, Ι. ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ. ΧΕΡΣΑΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ - ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ.ΤΜΗΜΑ ΕΚΔΟΣΕΩΝ ΑΠΘ 2007-2008