Τα πρώτα που σας έρχονται στο μυαλό είναι το κυάνιο, το αρσενικό, η στρυχνίνη, αλλά δεν είναι και τα πιο τοξικά.

Phyllobates Terribilis

Τα 5 πραγματικά πιο θανατηφόρα δηλητήρια είναι τα παρακάτω με 100 φορές μεγαλύτερη τoξικότητα.

Ricinus communis

#5 Ρικίνη

Η Ρικίνη προέρχεται από τους κόκκους του φυτού Ricinus communis από το οποίο εκχυλίζεται το καστορέλαιο, ενώ η ρικίνη μένει στην ίνα. Είναι μια γλυκοπρωτεΐνη που εμποδίζει την πρωτεϊνοσύνθεση στο κύτταρο, προκαλώντας κυτταρικό θάνατο. Η μέση θανατηφόρος δόση (LD50) με χορήγηση από το στόμα είναι 1-20mg και πολύ μικρότερη με εισπνοή ή ένεση.

Χρησιμοποιήθηκε το 1978 για να σκοτώσει ο Βούλγαρος αντιφρονούντας Georgi Markov, ο οποίος μετά την επίθεση εισήχθει στο νοσοκομείο με υψηλό πυρετό και πέθανε 3 μέρες μετά.

vx facility

#4 VX

Είναι το μόνο από τα 5 που είναι συνθετικό. Είναι ένας νευρικός παράγοντας με δομή σαν το λάδι του κινητήρα. Συντέθηκε στις αρχές της δεκαετίας του '50 ως εντομοκτόνο αλλά αποδείχθηκε πολύ τοξικό για να χρησιμοποιηθεί στη Γεωργία.

Δρα εμποδίζοντας τη μετάδοση νευρικών ώσεων στα κύτταρα. Η μετάδοση μηνυμάτων διαμεσολαβείται από την ακετυλοχολίνη. Μόλις μεταδώσει το μήνυμα η ακετυλοχολίνη διασπάται από το ένζυμο ακετυλοχολινεστεράση, αλλιώς θα συνεχίζει να στέλνει το μήνυμα. Το VX εμποδίζει τη δράση αυτού του ενζύμου, με αποτέλεσμα να χάνεται ο έλεγχος των μυϊκών συσπάσεων και επέρχεται ασφυξία.

Οι νευρικοί παράγοντες δημιουργήθηκαν κατά της διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου και από τις δύο πλευρές. Η μέση θανατηφόρος δόση είναι μόλις 3μg/kg.

Μόνο ένα άτομο έχει σκοτωθεί από αυτόν, μέλος της οργάνωσης Aum Shinrikyo και 4.000 πρόβατα από ατύχημα στη Skull Valley, της Utah το 1968 και σε εμάς έγινε γνωστό από την ταινία "The Rock".

Phyllobates Terribilis

#3 Βατραχοτοξίνη

Είναι το δηλητήριο που χρησιμοποιούσαν στα φυσητά καλάμια τους οι Ινδιάνοι της Νοτίου Αμερικής για να σκοτώνουν το θήραμά τους. Το κουράριο προέρχεται από ένα φυτό, αλλά η πιο τοξική μορφή τους προέρχεται από το δέρμα βατράχων γι' αυτό και λέγεται Βατραχοτοξίνη (Batrachotoxin).

Οι Ινδιάνοι μάζευαν τους χρυσούς βατράχους Phyllobates terribilis και τους πολύχρωμους Phyllobates bicolor και έβγαζαν το δηλητήριο με φωτιά. Η μέση θανατηφόρος δόση είναι 2μg/kg, δηλαδή περίπου 2 κόκκοι αλατιού μπορούν να σκοτώσουν άνθρωπο.

Σκοτώνει μπλοκάρωντας τα κανάλια ιόντων Νατρίου στα μυϊκά και νευρικά κύτταρα, τα κρατάει μόνιμα ανοιχτά. Έτσι η συνεχής μετακίνηση ιόντων Νατρίου οδηγεί σε καρδιακή ανεπάρκεια.

Το ενδιαφέρον είναι ότι οι βάτραχοι που γεννιούνται σε αιχμαλωσία δεν είναι δηλητηριώδεις, που υποδηλώνει ότι το δηλητήριο προέρχεται από την τροφή τους.

Αυτό το διαπίστωσε ο ορνιθολόγος Jack Dumbache, που μελετούσε τα πουλιά Pitohui στην Παπούα της Νέας Γουϊνέας. Ένα πουλί τον δάγκωσε στο χέρι του και άρχισε να μουδιάζει. Αν και τα πουλιά ήταν στην άλλη άκρη του κόσμου από τους βατράχους είχαν το ίδιο δηλητήριο, και μάλλον και τα δύο το λάμβαναν από τα σκαθάρια που έτρωγαν, μόνο που των πουλιών δεν είναι τόσο ισχυρό.

dinoflagellate

#2 Maitotoxin

Η Maitotoxin είναι η πιο δηλητηριώδης από μια κατηγορία θαλάσσιων τοξινών, στην οποία ανήκει και η Saxitoxin, που ευθύνεται για την τροφική δηλητηρίαση από μολυσμένα όστρακα.

Συντίθεται από το Dinoflagellate, ένα θαλάσσιο πλαγκτόν με πολύ σύνθετη δομή. Προκαλεί καρδιακή ανεπάρκεια, αυξάνοντας τη ροή ιόντων Ασβεστίου στη μεμβράνη του καρδιακού μυ. Η μέση θανατηφόρος δόση είναι μία τάξη μικρότερη από τη Βατραχοτοξίνη.

botox injection

#1 Βοτουλινική τοξίνη

Η Βοτουλινική τοξίνη (Botulinum toxin) παράγεται από αναερόβια βακτήρια και με θανατηφόρο δόση 1 νανογραμμάριο/κιλό βρίσκεται στην κορυφή των δηλητηρίων.

Αναγνωρίστηκε για πρώτη φορά στα τέλη του 18ου αιώνα στη Γερμανία, μετά από δηλητηρίαση από κακώς παρασκευασμένα λουκάνικα.

Είναι ένα πολυπεπτίδιο με πάνω από 1000 αμινοξέα, με την τοξίνη τύπου Α να είναι η πιο ισχυρή και να προκαλεί παράλυση εμποδίζοντας την απελευθέρωση του νευροδιαβιβαστή, ακετυλοχολίνη.

Αυτή η παράλυση έχει και κλινική χρήση, αφού η τοξίνη αυτή είναι το διάσημο Botox.

Στοχευμένες ενέσεις με μικρές δόσεις χαλαρώνουν συγκεκριμένους μύες, αυτούς που κάνουν το δέρμα να ρυτιδώνει. Ενώ άλλη μία κλινική χρήση του είναι για τη διόρθωση του στραβισμού.

Και άλλο ένα δηλητήριο χρησιμοποιείται για ιατρικούς σκοπούς, αυτό της Βραζιλιάνικης οχιάς Bothrops jararaca, που χρησιμοποιείται για τη μείωση της υψηλής αρτηριακής πίεσης.

Καταλήγουμε, λοιπόν στο συμπέρασμα του Θεόφραστου Παράκελσου (Theophrastus Philippus Aureolus Bombastus von Hohenheim), που έζησε κάπου στα 1500, ότι όλες οι ουσίες είναι δηλητηριώδεις και δεν υπάρχει κάτι που δεν έχει δηλητήριο. Η δόση και μόνο δεν κάνει μία ουσία, δηλητήριο.

Σχετικοί όροι:
1907. Ο Arrhenius εκδίδει το βιβλίο του "Ανοσοχημεία"