Teixobactin: Το νέο αντιβιοτικό με δράση και στα ανθεκτικά βακτήρια

Η Teixobactin, είναι ένα αντιβιοτικό που απομονώθηκε από το έδαφος και έχει βρεθεί ότι μπορεί και καταστρέφει αποτελεσματικά Gram θετικά βακτήρια ακόμη και αυτά που έχουν αναπτύξει ανθεκτικότητα σε αντιβιοτικά, όπως το βακτηρίο Staphylococcus aureus που έχει αναπτύξει ανθεκτικότητα στην μεθικιλλίνη, ή το Mycobacterium tuberculosis.

Η δομή του μορίου της Teixobactin

Πρωτοποριακή μέθοδος καλλιέργειας με iChip

Τα βακτήρια παράγουν βακτηριοκτόνες ουσίες για να ανταγωνιστούν άλλα βακτήρια. Αλλά το 99% των βακτηρίων δεν μπορεί να καλλιεργηθεί στο εργαστήριο. Ωστόσο η σύγχρονη μηχανική δίνει λύσει στο πρόβλημα με τη συσκευή iChip (NovoBiotic Pharmaceuticals), επιτρέποντας στους ερευνητές να καλλιεργήσουν βακτήρια σε διαλυμένο δείγμα εδάφους και έτσι να τα καλλιεργήσουν στο φυσικό τους περιβάλλον.

iChip. Credit: Slava Epstein/Northeastern University

Σε δοκιμές σε ποντίκια, φάνηκε ότι δεν παρουσιάζει τοξικότητα και κατάφερε να εξαλείψει μολύνσεις από στρεπτόκοκκο και από σταφυλόκοκκο, αλλά και είναι αποτελεσματικό ενάντια στα Clostridium difficile και Bacillus anthracis.

Είναι βακτηριοκτόνο, δηλαδή σκοτώνει τα βακτήρια, όχι βακτηριοστατικό, απλώς να αναστέλλει την ανάπτυξη και τον πολλαπλασιασμό τους. Η ικανότητά του οφείλεται στο ότι επιτίθεται έμμεσα στο κυτταρικό του τοίχωμα. Εμποδίζει τη βιοσύνθεση της πεπτιδογλυκάνης, που συγκροτεί το κυτταρικό τοίχωμα του βακτηρίου, εμποδίζοντας πιθανώς τα λιπίδια. Εκεί μάλλον οφείλεται και το πλεονέκτημά του. Το βακτήριο δεν μπορεί να τροποποιήσει τα λιπίδια ώστε να παρουσιάσει ανθεκτικότητα στην ουσία, όπως στην περίπτωση άλλων αντιβιοτικών.

Προς το παρόν κανένα από τα βακτήρια που καταπολεμήθηκε με το αντιβιοτικό δεν έδειξε σημάδια ότι αναπτύσσει ανθεκτικότητα.

Δυστυχώς η Teixobactin δεν είναι δραστική ενάντια στα Gram αρνητικά βακτήρια, όπως είναι το Εντεροβακτήριο που είναι ανθεκτικό στις καρβαπενέμες (CRE) ή τα βακτήρια που είναι ανθεκτικά στις β-λακτάμες (NDM). Γι' αυτό και οι ερευνητές μελετούν τυχόν τροποποιήσεις στο μόριό της που θα μπορούσαν να την κάνουν αποτελεσματική.

Το αντιβιοτικό είναι ακόμα σε ερευνητικό στάδιο και θα περιμένουμε να ακολουθήσουν οι κλινικές δοκιμές για να δούμε πόσο αποτελεσματικό είναι για τον άνθρωπο, μέχρι να φθάσει στο φαρμακείο.

--

Πηγές:

η εικόνα εξωφύλου "Scanning electron micrograph of methicillin-resistant Staphylococcus aureus and a dead human neutrophil" ανήκει: Jacopo Werther (commons.wikimedia.org)

Ling, L. L., Schneider, T., Peoples, A. J., Spoering, A. L., Engels, I., Conlon, B. P., ... & Lewis, K. (2015). A new antibiotic kills pathogens without detectable resistance. Nature.

NovoBiotic Pharmaceuticals. novobiotic.com