Ταξιδιωτική ναυτία
Η ταξιδιωτική ναυτία ή κινήτωση (Motion sickness) αποτελεί ένα συχνό φαινόμενο που χαρακτηρίζεται από ένα αίσθημα αδιαθεσίας που προκαλείται από ορισμένα είδη κίνησης. Τα συνήθη συμπτώματα περιλαμβάνουν ζάλη, χλωμό δέρμα (ωχρότητα) και εφίδρωση, ακολουθούμενη από ναυτία και έμετο. Τα άτομα μπορεί επίσης να παρουσιάσουν ταχεία αναπνοή (υπεραερισμό), κεφαλαλγία, ανησυχία και υπνηλία. Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να προκληθούν από πολλά είδη κίνησης, ιδιαίτερα αν ταξιδεύετε με αυτοκίνητο, λεωφορείο, τρένο, αεροπλάνο ή πλοίο. Το τρενάκι του λούνα παρκ, το σκι και τα περιβάλλοντα εικονικής πραγματικότητας μπορούν επίσης να την προκαλέσουν.
- Πληροφορίες
- Φυσιολογία & Ανατομία
Οι παράγοντες που συμβάλλουν στη ταξιδιωτική ναυτία δεν είναι καλά κατανοητοί, αλλά φαίνεται να εμπλέκονται γενετικοί παράγοντες.
Η ταξιδιωτική ναυτία, πιθανότατα είναι αποτέλεσμα μιας ασυμφωνίας μεταξύ των σημάτων κίνησης που φτάνουν από τα διαφορετικά μέρη του σώματος. Ο εγκέφαλος αντιλαμβάνεται τη κίνηση συνδυάζοντας σήματα από το έσω αυτί, τα μάτια, τους μυς και τις αρθρώσεις. Όταν τα μάτια στέλνουν σήματα στον εγκέφαλο ότι το σώμα είναι ακίνητο (για παράδειγμα, ένα κινούμενο αυτοκίνητο φαίνεται ακίνητο στο άτομο που βρίσκεται μέσα), αλλά το έσω αυτί και άλλα μέρη του σώματος στέλνουν σήματα ότι το σώμα κινείται, τα σήματα συγκρούονται. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι αυτή η αισθητηριακή σύγκρουση προκαλεί τα συμπτώματα.
Ο μηχανισμός με τον οποίο μια αισθητηριακή αναντιστοιχία μπορεί να οδηγήσει σε ζάλη, ναυτία και συναφή συμπτώματα είναι ασαφής.
Κοινές, σύνθετες παθήσεις, όπως η ταξιδιωτική ναυτία, είναι συχνά πολυγονιδιακές, που σημαίνει ότι εμπλέκονται παραλλαγές σε πολλά γονίδια. Ωστόσο, λίγα είναι γνωστά για τα συγκεκριμένα γονίδια που εμπλέκονται στη ταξιδιωτική ναυτία, επειδή έχουν γίνει λίγες μελέτες για την ταυτοποίησή τους.
Μία μελέτη συνέκρινε γενετικές παραλλαγές σε ένα μεγάλο αριθμό ατόμων με ή χωρίς ευαισθησία στη ταξιδιωτική ναυτία. Οι ερευνητές βρήκαν κοινές γενετικές παραλλαγές σε περίπου 35 γονίδια. Αυτά τα γονίδια εμπλέκονται σε ένα ευρύ φάσμα ρόλων στο σώμα: μερικά εμπλέκονται στην ανάπτυξη των ματιών και των αυτιών ενώ άλλα στο σχηματισμό οθολίθων, οι οποίες είναι μικροσκοπικές δομές στο έσω αυτί που εμπλέκονται στην αίσθηση της βαρύτητας και της κίνησης. Άλλα αναγνωρισμένα γονίδια παίζουν ρόλους στην ανάπτυξη και τη λειτουργία των συνδέσεων μεταξύ των νευρικών κυττάρων (συνάψεις) και στον τρόπο με τον οποίο το σώμα επεξεργάζεται τη γλυκόζη και την ορμόνη ινσουλίνη. Απαιτείται πρόσθετη έρευνα για να επιβεβαιωθεί η συσχέτιση μεταξύ των παραλλαγών στα συγκεκριμένα γονίδια και της ευαισθησίας στη κινήτωση.
Συχνότητα εμφάνισης ταξιδιωτικής ναυτίας
Η ταξιδιωτική ναυτία είναι αρκετά συνηθισμένη. Περίπου 1 στα 3 άτομα θεωρούνται ιδιαίτερα ευαίσθητα. Εντούτοις, σχεδόν όλοι θα αισθανθούν αδιαθεσία αν εκτεθούν σε αρκετά έντονη κίνηση.
Η ταξιδιωτική ναυτία είναι πιο συχνή σε ορισμένες ομάδες ανθρώπων από ό, τι σε άλλες, για λόγους που δεν είναι πλήρως κατανοητοί. Είναι συχνότερη στις γυναίκες (ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της εμμήνου ρύσεως ή της εγκυμοσύνης) σε σχέση με τους άνδρες και συχνότερη στα παιδιά από ότι στους ενήλικες.
Οι άνθρωποι που έχουν ημικρανίες, συμπεριλαμβανομένης μιας διαταραχής ισορροπίας που ονομάζεται αιθουσαία ημικρανία, έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εκδήλωσης.
Οι άνθρωποι σε ορισμένες εθνικές και γεωγραφικές ομάδες είναι πιο πιθανό να αναφέρουν ευαισθησία στη ταξιδιωτική ναυτία. Για παράδειγμα, υπάρχει υψηλότερο ποσοστό εμφάνισης μεταξύ Ασιάτων από ότι μεταξύ Ευρωπαίων.
Κληρονομικότητα ταξιδιωτικής ναυτίας
Η ταξιδιωτική ναυτία δεν έχει σαφές μοτίβο κληρονομικότητας, αν και τείνει να συσπειρώνεται στις οικογένειες. Οι άνθρωποι που έχουν συγγενή πρώτου βαθμού (για παράδειγμα, γονιό ή αδελφό/ή) που είναι ιδιαίτερα ευαίσθητοι στη ταξιδιωτική ναυτία έχουν περισσότερες πιθανότητες σε σχέση με τον υπόλοιπο πληθυσμό να πάθουν και οι ίδιοι ταξιδιωτική ναυτία.
--
Πηγές:
- Gallego-Martinez A, Espinosa-Sanchez JM, Lopez-Escamez JA. Genetic contribution to vestibular diseases. J Neurol. 2018 Mar 26. doi: 10.1007/s00415-018-8842-7. [Epub ahead of print] Review.
- Hromatka BS, Tung JY, Kiefer AK, Do CB, Hinds DA, Eriksson N. Genetic variants associated with motion sickness point to roles for inner ear development, neurological processes and glucose homeostasis. Hum Mol Genet. 2015 May 1;24(9):2700-8. doi: 10.1093/hmg/ddv028. Epub 2015 Jan 26.
- Reavley CM, Golding JF, Cherkas LF, Spector TD, MacGregor AJ. Genetic influences on motion sickness susceptibility in adult women: a classical twin study. Aviat Space Environ Med. 2006 Nov;77(11):1148-52.
- Roman-Naranjo P, Gallego-Martinez A, Lopez Escamez JA. Genetics of vestibular syndromes. Curr Opin Neurol. 2018 Feb;31(1):105-110. doi: 10.1097/WCO.0000000000000519.
