Τα παλιά βιβλία μυρίζουν σοκολάτα και καφέ
Μόλις μπήκατε σε μια πολύ παλιά βιβλιοθήκη. Πήρατε το βιβλίο στα χέρια σας και το ανοίξατε. Ποια είναι η πρώτη σας αίσθηση; Οι περισσότεροι άνθρωποι παρατηρούν πρώτα τη μυρωδιά, το άρωμα των παλιών βιβλίων που αναδύεται από τις σελίδες τους. Ο προσδιορισμός αυτής της μυρωδιάς, ωστόσο, αποτελεί πρόκληση.
- Πληροφορίες
- Βιοχημεία & Μοριακή Βιολογία
Τα βιβλία απελευθερώνουν μικρές ποσότητες πτητικών οργανικών ενώσεων (ή VOC's) στον αέρα. Η μύτη μας αντιλαμβάνεται αυτές τις χημικές ενώσεις και ο εγκέφαλος μας τις ερμηνεύει ως μυρωδιές.
Σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Heritage Science, οι ερευνητές του University College London’s Institute for Sustainable Heritage προσπάθησαν να αναλύσουν τις πτητικές ενώσεις που αναδύονται από τα βιβλία και τις βιβλιοθήκες. Δεδομένου ότι το χαρτί είναι κατασκευασμένο από ξύλο που συνεχώς αποσυντίθεται, απελευθερώνει χημικές ενώσεις στον αέρα σχηματίζοντας ένα μοναδικό άρωμα. Οι ερευνητές αιχμαλώτισαν αυτές τις ενώσεις και τις προσδιόρισαν χρησιμοποιώντας αέριο χρωματογραφία/φασματομετρία μαζών. Στη συνέχεια, μετέφεραν τη μελέτη τους και έξω από το εργαστήριο.
Το 1ο πείραμα έγινε στο Μουσείο και γκαλερί τέχνης του Μπέρμιγχαμ στην Αγγλίας οπού οι συμμετέχοντες για να περιγράψουν τη μυρωδιά των παλιών βιβλίων χρησιμοποίησαν τις λέξεις «σοκολάτα», «καφές» και «παλιό». Οι ερευνητές δεν βρήκαν περίεργο αυτό το αποτέλεσμα καθώς όταν θέλουμε να περιγράψουμε άγνωστες μυρωδιές έχουμε την τάση να χρησιμοποιούμε οικείες γνωστές μυρωδιές. Άλλωστε, οι πτητικές ενώσεις της σοκολάτας και του καφέ φαίνεται να είναι παρόμοιες με εκείνες των βιβλίων.
Το 2ο πείραμα έγινε στη Βιβλιοθήκη Wren στο Καθεδρικό Ναό του Αγίου Παύλου οπού οι συμμετέχοντες χρησιμοποίησαν τις λέξεις «ξυλώδη», «καπνιστή», «γήινη» και «βανίλια», πιθανόν επειδή ήταν σε θέση να δουν το υπέροχο ξύλινο περιβάλλον της βιβλιοθήκης.
Όλες αυτές οι μυρωδιές συνδέονται με συγκεκριμένες χημικές ουσίες που βρίσκονται στα παλιά βιβλία.
Συσχετίζουμε έντονα τις αναμνήσεις με ορισμένες μυρωδιές
Η αίσθηση της όσφρησης είναι πολύ κοντά στο κέντρο μνήμης του ανθρώπινου εγκεφάλου και επομένως πολύ συχνά συσχετίζουμε έντονα τις αναμνήσεις με ορισμένες μυρωδιές. Πολύ συχνά η μυρωδιά πυροδοτεί παλιές αναμνήσεις που διαφορετικά δεν μπορούσαμε να επαναφέρουμε. Από χημικής σκοπιάς και δεδομένου ότι ο καφές και η σοκολάτα προέρχονται από φυσική λιγνίνη που έχει υποστεί ζύμωση και προϊόντα κυτταρίνης, μοιράζονται πολλά πτητικά οργανικά συστατικά με το κατεργασμένο χαρτί.
Η μελέτη αυτή μπορεί να βοηθήσει να προσδιορίσουμε καλύτερα αυτές τις μυρωδιές και ίσως κάποια μέρα να τις δημιουργήσουμε σε ένα εργαστήριο. Το έργο αυτό είναι ακόμη σε πολύ αρχικά στάδια, αλλά μια μέρα οι μυρωδιές αυτές θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν από μουσεία και ιστορικά μέρη για να αναπαραστήσουν τα «αρώματα του παρελθόντος» που δεν μπορούμε πλέον να μυρίσουμε.
