Το δέντρο που είναι δηλητηριώδες ακόμα και όταν κάθεσαι από κάτω όταν βρέχει

Ανάμεσα στους κοκκοφοίνικες και τα μάνγκο υπήρχαν κάτι μικρά πράσινα φρούτα σαν ξινόμηλα. Χωρίς να το σκεφτεί πολύ τα δοκίμασε και επειδή είχαν γλυκιά γεύση πρότεινε και στην παρέα της. Όμως, γρήγορα η γεύση τους έγινε πιπεράτη και τόσο καυτερή και ο λαιμός πρήστηκε και πονούσε τόσο πολύ που δεν μπορούσε να καταπιεί. Τα περισσότερα αλκοολούχα ποτά, ακόμα και η pina collada επιδείνωναν τον πόνο, αλλά το χειρότερο ήταν το γάλα.

Πρόκειται για τα φρούτα του δέντρου Manchineel (Hippomane mancinella), που είναι γνωστό και ως το μήλο της παραλίας (beach apple) ή το δηλητηριώδες γκουάβα. Ενώ στα Ισπανικά το λένε arbol de la muerte, κυριολεκτικά δηλαδή το δέντρο του θανάτου. Κατέχει μάλιστα και το ρεκόρ Guinness ως το πιο επικίνδυνο δέντρο στον κόσμο.

Ευδοκιμεί στα παράλια τροπικά μέρη της κεντρικής Αμερικής, της Καραϊβικής και της δυτικής Ινδίας.

Το Manchineel ανήκει στο ευρύ και ποικίλο γένος Euphorbia, στο οποίο ανήκουν και τα αλεξανδρινά. Το δέντρο παράγει ένα πυκνό, γαλακτώδη χυμό που εκρέει από παντού, το φλοιό, τα φύλλα, τα φρούτα. Όλα τα μέρη του δέντρου είναι άκρως δηλητηριώδη, κατάποση ή ακόμη και επαφή οποιουδήποτε τμήματος του δέντρου μπορεί να είναι μοιραία.

Ο χυμός είναι όξινος και περιέχει διάφορες τοξίνες, αλλά η πιο δηλητηριώδης είναι η φορβόλη, μια οργανική ένωση που ανήκει στην οικογένεια των διτερπενίων.

Όταν έρθει σε επαφή με το δέρμα προκαλεί μεγάλες φουσκάλες σαν αυτές από κάψιμο και αν πέσει στα μάτια μπορεί να προκαλέσει τύφλωση. Ακόμα και ο καπνός από το κάψιμο αυτού του δέντρου μπορεί να προκαλέσει προσωρινή τύφλωση. Επειδή η φορβόλη είναι τόσο υδατοδιαλυτή, δε θέλετε να στέκεστε κάτω από το δέντρο όταν βρέχει. Η ουσία διαλύεται στις σταγόνες τις βροχής και μπορεί να προκαλέσει φουσκάλες στο δέρμα σας.

Το πιο θανατηφόρο μέρος του δέντρου είναι ο καρπός του. Κατάποση του φρούτου προκαλεί πολύ σοβαρό εμετό, διάρροια με αποτέλεσμα το σώμα να αφυδατωθεί σε τέτοιο βαθμό που να οδηγηθεί στο θάνατο.

Σε ορισμένα μέρη οι κάτοικοι έχουν τοποθετήσει προειδοποιητικές πινακίδες και κόκκινους σταυρούς για να προστατευτούν οι τουρίστες και όσοι δε γνωρίζουν τις ιδιότητες του δέντρου.

Ο λόγος που δεν πρέπει να τα αφαιρέσουμε είναι ότι το δέντρο είναι σημαντικός παράγοντας του οικοσυστήματος. Είναι σαν μεγάλος θάμνος και προστατεύει την παράκτια ζωή από τη διάβρωση του ωκεανού και τους ανέμους.

Οι ξυλουργοί της Καραϊβικής χρησιμοποιούν εδώ και αιώνες το ξύλο του δέντρο για την κατασκευή επίπλων, αφού πρώτα το κόψουν πολύ προσεκτικά και το στεγνώσουν στον ήλιο για να αδρανοποιήσουν τον δηλητηριώδη χυμό του δέντρου.

Ευτυχώς η Strickland και η παρέα της έφαγαν μόνο ένα μικρό κομματάκι από το φρούτο και τη γλύτωσαν με ένα στοματικό-οισοφαγικό οίδημα, για να μας πουν την εμπειρία τους. Μάλιστα έβγαλε και μια δημοσίευση όπου περιέγραφε τα συμπτώματα. Ο πόνος άρχισε σιγά σιγά να υποχωρεί μετά από 8 ώρες. Ένας αυχενικός πόνος που αισθάνθηκαν επίσης ήταν καθώς απομακρύνονταν η τοξίνη από τους λεμφαδένες.

--

Πηγές:

1. Strickland, N. H. (2000). Eating a manchineel" beach apple". BMJ: British Medical Journal, 321(7258), 428.
2. Hippomane mancinella  Manchineel edis.ifas.ufl.edu
3. Hippomane mancinella L. Manchineel regionalconservation.org
4. Most dangerous tree guinnessworldrecords.com