Τα κεφαλόποδα όπως τα χταπόδια, οι σουπιές και τα καλαμάρια έχουν την εντυπωσιακή ικανότητα να αλλάζουν το χρώμα του δέρματός τους για να καμουφλάρονται με το περιβάλλον.

Τα κεφαλόποδα διαθέτουν στο δέρμα τους χρωματοφόρα κύτταρα που φέρουν χρωστικές:

  • Μελανοφόρα: Μελανίνη
  • Ερυθροφόρα: Καροτινοειδή & πτεριδίνες
  • Ξανθοφόρα: Καροτινοειδή
  • Λευκοφόρα: Γουανίνη & υποξανθίνη
  • Ιριδοφόρα: Γουανίνη

Χάρη στο αστεροειδές σχήμα τους, μπορούν να δημιουργούν μοτίβα ή χρώματα που ταιριάζουν με το περιβάλλον τους, να διαστέλλουν ή να συστέλλουν τις χρωστικές τους και να ανακλούν συγκεκριμένα μήκη κύματος φωτός. Το δέρμα τους δεν είναι απλώς χρωματιστό, μπορεί και ελέγχει πώς συμεριφέρεται στο φως.

Κύριο ρόλο στα μονοπάτια αλλαγής χρώματος, παίζει η ξανθομματίνη (xanthommatin). Γι' αυτό και διάφοροι βιομηχανικοί κλάδοι ενδιαφέρονται να τη χρησιμοποιήσουν σε προϊόντα από μπογιές έως και φυσικά αντηλιακά.

Η απομόνωση της ξανθομματίνης από τους οργανισμούς που την παράγουν φυσικά δεν προσφέρει επαρκείς ποσότητες και οι παραδοσιακές εργαστηριακές μέθοδοι είναι χρονοβόρες. Μια ομάδα ερευνητών βρήκε τρόπο να παράγει έως και 1.000 φορές περισσότερη ξανθομματίνη από τις προηγούμενες μεθόδους, τροποποιώνας γενετικά ένα βακτήριο να την παράγει.

Συνήθως, τα μικρόβια αντιστέκονται στη χρήση των βασικών τους πόρων για την παραγωγή κάτι ξένου, εκτός αν τροποποιηθούν γενετικά σε μεγάλο βαθμό. Για να το λύσουν αυτό, οι ερευνητές συνέδεσαν την παραγωγή ξανθομματίνης με την ίδια την επιβίωση του βακτηρίου. Συγκεκριμένα, τροποποίησαν τον γενετικό του κώδικα και σύνδεσαν την παραγωγή της με την παραγωγή μυρμηκικού οξέος (formic acid) που τροφοδοτεί την ανάπτυξη του κυττάρου. Επομένως αν το βακτήριο δεν παράγει ξανθομματίνη, δεν αναπτύσσεται.

Τώρα οι επιστήμονες έχοντας στη διάθεσή τους επαρκή ποσότητα της ένωσης μπορούν να διερευνήσουν τις ιδιότητές της ως αντιοξειδωτικό, ως χρωστική ουσία ή ως υλικό αλλαγής χρώματος για πολλούς τύπους προϊόντων.

Τα νέας γενιάς αντηλιακά υπόσχονται να είναι προσαρμοστικά, ρυθμιζόμενα ως προς το φως, διαφανή και εξαιρετικά αποτελεσματικά στην απορρόφηση ή ανάκλαση UV. Με άλλα λόγια, το μελλοντικό σου αντηλιακό μπορεί να «εξαφανίζεται» όπως ένα χταπόδι.

Πλέον ξανασκεφτόμαστε τον τρόπο με τον οποίο στηρίζουμε τον σύγχρονο τρόπο ζωής μας στη Γη. Η επιστήμη επιστρέφει στις λύσεις της φύσης, αναζητώντας τα μονοπάτια που θα οδηγήσουν στον σχεδιασμό υλικών εμπνευσμένων από αυτήν, υλικών πιο φιλικών τόσο προς τους ανθρώπους όσο και προς τον πλανήτη.