Όταν μιλάμε για τους νεκρούς ενός πολέμου το πρώτο πράγμα που σκεφτόμαστε είναι τα θανάσιμα τραύματα από σφαίρες και οβίδες. Όμως ένας πολύ μεγάλος αριθμός στρατιωτών υποφέρουν από διάρροια. Και το φαινόμενο αυτό δεν είναι μόνο των προηγούμενων αιώνων αλλά συνεχίζεται και σήμερα.
Οι στρατιώτες είναι κάτι σαν ταξιδιώτες
Σε κάθε τους μετακίνηση εκτίθενται σε νέα βακτήρια και παθογόνα, στα οποία το σώμα τους δεν έχει συνηθίσει να αμύνεται. Εάν προστεθεί σε αυτό και η πολύ κακή υγιεινή των στρατοπέδων τότε η εμφάνιση δυσεντερίας είναι πολύ πιθανή. Η δυσεντερία δεν είναι μόνο μια άβολη και επώδυνη νόσος αλλά μπορεί να αποβεί και μοιραία. Ακόμη και με τα σημερινά φάρμακα οι λοιμώξεις συνεχίζονται.
Οι ναζί που εισέβαλαν το 1941 στη βόρειο Αφρική, κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, δεν αποτέλεσαν εξαίρεση.
Μόνο οι Βεδουίνοι μια τοπική ομάδα νομάδων κατάφερνε να αποφεύγει τις λοιμώξεις. Και το μυστικό τους; Τα κόπρανα καμήλας. Μόλις αισθανόταν ότι ξεκινά η διάρροια αμέσως ακολουθούσαν τις καμήλες τους. Μόλις αφόδευε η καμήλα ο νομάς τα μάζευε αμέσως και έτρωγε μερικά όσο ήταν ακόμη φρέσκα και αχνιστά.
Στα κόπρανα ήταν άφθονη η παρουσία του βακτηρίου Bacillus subtilis. Το βακτήριο είναι του ίδιου γένος με το παθογόνο βακτήριο, Bacillus anthracis, που προκαλεί άνθρακα, μια συχνά μοιραία νόσος του αναπνευστικού συστήματος. Το Bacillus subtilis θεωρείται ευεργετικό για την υγεία του ανθρώπου γιατί ανταγωνίζεται τα βακτήρια που προκαλούν δυσεντερία.
Τρώγοντας τα κόπρανα της καμήλας οι νομάδες άλλαζαν τη μικροβιακή χλωρίδα του εντέρου τους και ξεφορτώνονταν τα βακτήρια που προκαλούσαν δυσεντερία. Τα κόπρανα έπρεπε να είναι φρέσκα γιατί μόλις θα στέγνωναν το βακτήριο θα πέθαινε.
Όταν οι γιατροί των ναζί έφθασαν στην Αφρική έβλεπαν τα τάγματα των στρατιωτών να ξεκληρίζονται από τη δυσεντερία και χωρίς αντιβιοτικά έπρεπε να βρουν κάποια λύση. Παρατήρησαν ότι οι ντόπιοι δε νοσούσαν. Έτσι άρχισαν να παρακολουθούν τις συνήθειές τους και προς μεγάλη τους έκπληξη είδαν να τρώνε τα κόπρανα. Στους στρατιώτες δεν έδωσαν κόπρανα, γιατί βρήκαν τρόπο να απομονώσουν και να καλλιεργήσουν το βακτήριο σε δεξαμενές και το χορηγούσαν σε μορφή ζωμού.
Μάλιστα, οι ναζί είχαν αναπτύξει τη συνήθεια να πατάνε με τα τανκ τους κόπρανα καμήλων για καλή τύχη. Η τύχη τους σταμάτησε όταν οι σύμμαχοι έμαθαν για τη συνήθειά τους αυτή, και άρχισαν να τοποθετούν βόμβες κάτω από τους σορούς κοπράνων. Μέχρι και ψεύτικες ροδιές οχημάτων έβαζαν για να το κάνουν πιο αληθοφανές.
Αυτή η ιδιαίτερη θεραπευτική προσέγγιση με τη χρήση κοπράνων έχει εφαρμοστεί και για άλλες καταστάσεις
Ένα άλλο βακτήριο, το Clostridium difficile, προκαλεί πολύ σοβαρή κολίτιδα. Το πρόβλημα είναι ότι πολλές φορές τα αντιβιοτικά δεν είναι αποτελεσματικά γιατί το βακτήριο μπορεί να έχει αναπτύξει γρήγορα αντοχή. Το 2013, ερευνητές εφάρμοσαν μια ριζοσπαστική μέθοδο για τη θεραπεία ασθενών. Μετέφεραν κόπρανα υγιών ατόμων στο έντερο των ασθενών, καταφέρνοντας να αντιμετωπίσουν το 80% των περιπτώσεων. Υπάρχουν δυο δρόμοι για το έντερο, και χρησιμοποιήθηκαν και οι δύο, αν και πλέον η προτεινόμενη είναι η δια του στόματος.