Τι μας προσφέρουν οι ηλεκτρολύτες

Είναι διαλυμένοι στα υγρά του σώματός μας, όπως στο αίμα, στο κυτταρόπλασμα, στο διάμεσο υγρό των κυττάρων. Γενικά στο σώμα μας συναντάμε αρκετούς ηλεκτρολύτες, με βασικότερους τους παρακάτω:

Τα κατιόντα:

• νάτριο (Na⁺)
• κάλιο (K⁺)
• ασβέστιο (Ca²⁺)
• μαγνήσιο (Mg²⁺)

Τα ανιόντα:

• χλώριο (Cl^-)
• διττανθρακικό (HCO₃^-)
• φωσφορικό άλας (PO₄^2-)
• θειικό άλας (SO₄^2-)

Οι ηλεκτρολύτες είναι ιδιαίτερα χρήσιμοι στα κύτταρα για τη διάδοση των μηνυμάτων. Ρυθμίζουν το δυναμικό εξωτερικά και εσωτερικά τις κυτταρικής μεμβράνης και με την αλλαγή των συγκεντρώσεων τους δημιουργούν ηλεκτρικά ερεθίσματα που μεταδίδουν τις ώσεις από κύτταρο σε κύτταρο. Έτσι για παράδειγμα διεγείρονται τα νευρικά κύτταρα ή συσπώνται οι καρδιακοί μύες.

Οι νεφροί μας είναι αυτοί που φροντίζουν οι συγκεντρώσεις των ιόντων να είναι σταθερές στο σώμα μας παρά τις αλλαγές που υφιστάμεθα. Αποβάλλουν με τα ούρα την περίσσεια ηλεκτρολυτών αλλά όταν υπάρχει έλλειψη τους επαναρροφούν στην κυκλοφορία.

εικόνα: © WestOne Services (μετάφραση: bioximikos.gr)

Όταν αθλούμαστε και ιδρώνουμε αποβάλλεται μεγάλη ποσότητα ηλεκτρολυτών και κυρίως νάτριο και κάλιο. Τα ηλεκτρολυτικά ποτά που πίνουμε φροντίζουν να αποκατασταθεί αυτή η απώλεια. Τα περισσότερα περιέχουν χλωριούχο νάτριο (NaCl) ή χλωριούχο κάλιο (KCl) μαζί με κάποια γλυκαντικά για περισσότερη ενέργεια αλλά και για πιο ευχάριστη γεύση.

Γενικά οι ηλεκτρολύτες είναι χρήσιμοι στα σπορ αντοχής με προπονήσεις μεγάλης χρονικής διάρκειας άνω των 2-3 ωρών. Συνήθως λαμβάνονται κατά τη διάρκεια της προπόνησης. Όταν ο ιδρώτας είναι πολύ αλμυρός και βλέπουμε το αλάτι (NaCl) να μένει στο δέρμα και τα ρούχα μας, αφού εξατμιστεί ο ιδρώτας, σημαίνει ότι έχουμε μεγάλη απώλεια και πρέπει να φάμε ένα αλμυρό σνακ ή να πιούμε ένα ρόφημα με ηλεκτρολύτες.

Ηλεκτρολύτες δε λαμβάνουμε μόνο κατά την άσκηση. Όταν αρρωσταίνουμε από ιώσεις και έχουμε εμετούς και διάρροια χάνουμε πολλά υγρά και μαζί πολλούς ηλεκτρολύτες. Φυσικά αυτά τα διαλύματα ηλεκτρολυτών  που λαμβάνουμε σε περίπτωση ασθένειας, έχουν διαφορετικές συγκεντρώσεις ιόντων και περιέχουν κυρίως νάτριο και κάλιο.

--

Πηγές:

εικόνα εξωφύλλου: Chris Froome 2014 Tour de France. Bryn Lennon/Getty Images

Meyer, F., Bar-Or, O. D. E. D., MacDOUGALL, D. U. N. C. A. N., & Heigenhauser, G. J. (1992). Sweat electrolyte loss during exercise in the heat: effects of gender and maturation. Medicine and science in sports and exercise,24(7), 776-781.

Electrolytes: Understanding Replacement Options (acefitness.org)